PIRIRI PORORO
EL DINERO, NO EL AMOR, EN PRIMER LUGAR
Letra y música: LUIS ALFREDO COEFFIER
PIRIRI PORORO
EL DINERO, NO EL AMOR, EN PRIMER LUGAR
Hay dos COEFFIER relevantes dentro de la música paraguaya. Uno de ellos es el guitarrista y compositor ENRIQUE, un piloto militar nacido en San Estanislao que murió en circunstancias no aclaradas hasta hoy en los primeros años de la dictadura stronista. El otro es su hijo LUIS ALFREDO, también guitarrista, compositor y profesor de guitarra que vive en la urbanización Parques del Sur de Fernando de la Mora.
LUIS ALFREDO COEFFIER vino al mundo en el barrio Tembetary de Asunción el 30 agosto de 1950. Su creación, en letra y música, más conocida es la polca PIRIRI PORORO. Si bien no tuvo influencia directa de su padre -porque sus inicios en la guitarra fueron posteriores a su muerte, ocurrida en 1962-, es indudable que traía en la sangre la herencia musical de su progenitor.
Nuestro autor, a los 10 años, había ingresado al Seminario Metropolitano. Estuvo internado por espacio de dos años. Tras la muerte de su padre, ocurrida en 1962, ingresó al Colegio Militar donde también permaneció igual cantidad de tiempo. Allí aprendió a ejecutar la guitarra, la que es hasta ahora su inseparable compañera. "Toqué de oído al principio, pero con el tiempo leí y escribo música en el pentagrama. Nunca fui a ningún instituto. Che jehegui reínte aikuaa (Aprendí por cuenta propia, sin profesor). Soy intérprete, solista de mi instrumento, compongo música y enseño guitarra tanto en mi casa como a domicilio. Durante varios años ejercí la docencia en instituciones de enseñanza secundaria, pero luego me retiré. Es muy sacrificado y tiene poca recompensa económica", cuenta.
Alguna vez tuvo un trío. "Se llamaba MADRIGAL. Además de mí estaba integrado por VÍCTOR VÁZQUEZ, quien era la primera voz, y EUSEBIO TOLEDO, la segunda voz. Actuamos algún tiempo juntos, pero luego cada uno siguió su camino", añade.
En cuanto al origen de PIRIRI PORORO relata que compuso entre 1977 y 1978 cuando vivía sobre la calle Bartolomé de las Casas. "Kachiâigui reínte ajapo (De puro bromista no más hice). De lo que yo hablo es la plata nueva piriri-, pero como me faltaba, para la métrica de la música una palabra, le agregué pororo y quedó muy bien. Menciono a la mujer ipláta potáva, que quiere dinero y por eso se fija en cualquier viejo que lo tenga. No tenía ninguna destinataria en particular. Es genérico. Se refiere a cualquiera que tenga esas características", rememora.
Tras mencionar que fue componiendo simultáneamente la letra y la música, dijo que cuando le hizo escuchar a sus amigos, éstos le aconsejaron que no fuera tan despiadado con el lekaja (viejo). "Mis versos iniciales decían: Mba'éicha rehayhuvéta/ tuja aruru havô rembyre. Para que no fuera tan fuerte, le cambié por mba’éicha rehayhuvéta) pe tuja kane’ôpyre y así quedó como versión definitiva", recuerda.
"El primero que lo grabó fue INO MÉNDEZ, quien, por entonces vivía cerca de mi casa. Tengo otras composiciones, pero esta es la más exitosa", concluye LUIS ALFREDO COEFFIER.
Fuente: el autor: Luis Alfredo Coeffier
PIRIRI PORORO
Hi’ântepa ikatúne
ne mborayhu reme’êmo chéve,
hetáma nde rapykuéri
mita tavýicha aiko akêchêchê.
Ajépa ne ñañaitéma
kuñataî che mborayhu jára
re’áne ko che ñuhâme
nemandu’avarâ cherehe.
Aipo nde gusta la pirapiremi
piriri pororo jepevérô tuja
toryrýi tososo tahenda kyrami
remendáne hese.
Anive rejavy, anive che tenta,
totiri, tosunu, ndéko chemba’erâ,
piriri pororópe nacheinteresái
jajuayhúne ñande.
Hi’ântepa ikatúne
che purahéi oguahê ne âkâme,
mba’éicha rehayhuvéta
pe tujami kane’ôpyre.
Akói ne mitâkuña
tandesaraki jepivérô guaicha
re’áne ko che ñuhâme
ne mandu’avarâ che rehe.
Letra y música: LUIS ALFREDO COEFFIER
Fuente:
LAS VOCES DE LA MEMORIA - TOMO III
HISTORIAS DE CANCIONES POPULARES PARAGUAYAS
Autor y ©: MARIO RUBÉN ÁLVAREZ
Edición del autor y Julián Navarro Vera
Dibujo y diseño de tapa: Arq. Julián Navarro Vera
Editora Litocolor S.R.L.
Asunción-Paraguay 2004.