DÍA DEL POETA PARAGUAYO – ÑE’ÊPAPÁRA ÁRA
Ohai: DAVID GALEANO OLIVERA
Leer original (hacer clic) en:
http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/11-de-octubre-d-a-del-p...
Leer también en:
http://dgaleanolivera.wordpress.com/11-de-octubre-dia-del-poeta-par...
El día 11 de octubre del año 1867, en plena Guerra contra la Triple Alianza (1865-1870), a los 28 años de edad, falleció NATALICIO DE MARÍA TALAVERA ALARCÓN, considerado el primer poeta paraguayo y en su homenaje también esa fecha se celebra el Día del Poeta Paraguayo.
Ára 11 jasypa ary 1867-pe, Ñorairô Guasu aja (1865-1870), orekóro 28 ary, omanókuri NATALICIO DE MARÍA TALAVERA ALARCÓN, ha’éva Paraguay retâme ñe’êpapára peteîha ha hérape upe árape ojegueromandu’ájepi Paraguay Ñe’êpapára Ára.
NATALICIO DE MARÍA TALAVERA
Natalicio nació en la Ciudad de Villarrica, República del Paraguay; el día 8 de setiembre del año 1839. Su padre fue José Carmelo Talavera y su madre fue Antonia Alarcón. Hizo sus primeros estudios en su ciudad y luego se traslado a Asunción donde tuvo por maestros, entre otros, a Juan Pedro Escalada y a Ildefonso Antonio Bermejo.
Natalicio heñóikuri Táva Villarrica, Paraguay Retâme; ára 8 jasyporundy ary 1839-pe. Itúva hérakuri José Carmelo Talavera ha isýkatu héra Antonia Alarcón. Oñemoarandu’ypýkuri itávape ha upéikatu ohasákuri Paraguaýpe ha oñemoarandúkuri, hetave apytépe, Juan Pedro Escalada ha Ildefonso Antonio Bermejo ndive.
Entre otros, en el año 1858 publicó “Guerra del Paraguay” y ya durante la Guerra contra la Triple Alianza fue el primero en escribir la biografía del célebre General José Eduvigis Díaz, héroe de Kurupa’yty. Cabe destacar que durante la Guerra Grande, junto a Juan Crisóstomo Centurión, Natalicio también fundó, dirigió y redactó el periódico de trinchera “Kavichu’i”. Falleció y fue sepultado en Paso Puku. En homenaje a Natalicio de María Talavera y por resolución Nº 248 del año 1971, el Ministerio de Educación y Culto declaró el 11 de octubre como Día del Poeta Paraguayo.
Hetave mba’e apytépe, ary 1858-pe onohê yvytu pepóre “Guerra del Paraguay” ha Ñorairô Guasu aja omboguapy kuatiáre Mburuvichapavê José Eduvigis Díaz -Kurupa’ytyguare tuvicha- rekovehai. Iporâ ñamomba’eguasu avei Ñorairô Guasu aja, Juan Crisóstomo Centurión ndive, omoheñói, oisâmbyhy ha ohai kuatiahaipyre “Kavichu’i”. Omano ha oñeñotỹkuri Paso Pukúpe. Ohechakuaávo Natalicio de María Talavera rekove ha rembiapokue, Ministerio de Educación y Culto, kuatiapyre 248 rupive, oiporavo ára 11 jasypa ogueromandu’a haĝua Paraguay Ñe’êpapára Ára.
Entre la numerosa producción de Talavera se destaca “Ka’i, jagua ha mbopi”, que transcribimos a continuación. Talavera rembiapokue apytépe akóinte ojehecharamo peteî hérava “Ka’i, jagua ha mbopi”, romboguapýva kóva rire.
KA’I, JAGUA HA MBOPI
I
Mbohapy aña rymba
ko yvy ári ndaje oî
ojoguáva ha'ânga
ka'i, jagua ha mbopi
II
Pedro Segundo el ka'i,
Bartólo Mitre el jagua,
Venancio Flore mbopi
La Triple Alianza-ygua
III
Mbohapyve oñomoirû
 rymba vai vai,
Ha ojapomi el contrato
Oipyhývo el Paraguay
IV
Ogueru ikambakuéra
Ombohasa el Parana
Ohupytývo Bellaco
Opaitéma oñemoña
V
Ogueru los ygarata
Aipo mentado coraza,
Ha oĝuahê Kurupa'ytýpe
Oje'ói yvýpe en masa
VI
Pero ñane Presidente
Ohechauka umi tenda,
Ha he'i chupekuéra
"Ndapehasáiri kamba"
VII
Ha notĩri ko añakuéra,
Ipituva ko nación,
Ha he'íra'e ohua'îvo
"Jaipyhy la Asunción"
VIII
Ni añáre remendárô
Karaja tuja piru,
Asunción ndapehecháiri,
Kamba ky'a, tajasu
ooo000ooo
LA CASA DEL ESCRITOR – ESCRITOR RÓGA
El sábado 19 de mayo de 2012, a las 17 horas, tuvo lugar el ACTO DE PRESENTACIÓN DE LA CASA DEL ESCRITOR – ESCRITOR RÓGA, entidad que nuclea a escritores: poetas, narradores, dramaturgos y ensayistas. La ceremonia se realizó en el Ateneo Paraguayo, ubicado en la Calle Nuestra Señora de la Asunción 820 entre Humaita y Pirivevúi (Ciudad de Asunción).
Ko atýpe oî haihára katupyry ñane retâmegua, ohaíva Guarani ha Castellano-pe ha ojoajúva hikuái ko atyha pyahúpe hérava ESCRITOR RÓGA. Ha’ekuéra oñeha’â omba’apove haiharaháicha jahechápa omoañete peteî óga tee haihárape ĝuarâ ha upe guive omoherakuâ porâve haĝua hembiapokuéra.
EHESAKUTU HA EHECHA KO’ÂVA:
- Casa del Escritor se presenta esta tarde (http://www.ultimahora.com/notas/529498--Casa-del-Escritor-se-presen...)
- Escritores presentan hoy una nueva agrupación (http://www.abc.com.py/edicion-impresa/artes-espectaculos/escritores...)
- Escritor Róga en Facebook (https://www.facebook.com/ParaguayenFotografias/posts/388839491163011)
Mabel Pedrozo (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=510)
Luis Hernáez (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=34)
Amanda Pedrozo (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=8)
Rubén Rolandi (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/rub-n-rolandi-k-so-emom...)
Pablino Gómez (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=1519)
Delfina Acosta (http://www.artepoetica.net/Delfina_Acosta.htm)
Chiquita Barreto (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=9)
Susy Delgado (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=51)
Moncho Azuaga (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=321)
Victoria Figueredo (https://www.facebook.com/victoria.figueredo.35?ref=ts&fref=ts)
Miguelángel Meza (https://www.portalguarani.com/487_miguelangel_meza.html)
Mario Rubén Alvarez (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=310)
Lisandro Cardozo (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=62)
Victorio Suarez (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=117)
Alejandro Hernández (https://www.portalguarani.com/autores_detalles.php?id=753)
Nelson Rubén Zarza Estigarribia (http://cafehistoria.ning.com/profiles/blogs/nelson-zarza-remiandu-k...)
Alejandro Bovino Maciel (https://sites.google.com/site/sigloxxiliteraturaypoesia/Home/poesia-y-narrativa-2/alejandro-maciel-2)
David Galeano Olivera(http://gn.wikipedia.org/wiki/David_Abdon_Galeano_Olivera)
Mario Casartelli (http://arandura.pyglobal.com/ficha_autor.php?id=38)
ooo000ooo
Emoñe’ê Wikipedia Guarani-Vikipetâme (http://gn.wikipedia.org/wiki/Ne'ẽpoty_Guaranime) ko’âñe’êpapára rekove ha rembiapokue: Juan Manuel Avalos (Kangue Herréro), Félix Fernández, Emiliano R. Fernández, Manuel Ortíz Guerrero, Francisco Martín Barrios, Ramón Silva, Carlos Miguel Jiménez, Sabino Giménez Ortega, Lino Trinidad Sanabria, Rudi Torga, Félix de Guarania, Carlos Cleto Cañete, Feliciano Acosta haTadeo Zarratea. Avei, Mauro Lugo(https://www.portalguarani.com/2244_mauro_javier_lugo_veron.html)
ENLACE INTERNO A ESPACIO DE VISITA RECOMENDADA
EL IDIOMA GUARANÍ, BIBLIOTECA VIRTUAL en PORTALGUARANI.COM
(Hacer click sobre la imagen)